Առաջադրանքներ

1. Թվարկիր 5-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 5-ի պատիկ

ամենափոքր թիվը։ 5, 10,15, 20, 25,

2. Թվարկիր 3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 3-ի պատիկ

ամենափոքր թիվը։3,6,9,12,15,18,

3. Թվարկիր 4-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 4-ի պատիկ

ամենափոքր թիվը։4,8,12,16,20

4. Ասա 6-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 60-ից։30, 24,18,54,48,42

5. Ասա 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 50-ից։70,63 56,14

6. Թվարկիր 20-ի բոլոր  բաժանարարները ։ Ո՞րն է 20-ի:   5,10,2, 1,4

ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։20

7. Քանի՞   բաժանարար ունի 15-ը, ո՞ր թվերն են դրանք։5,15,1,3

8. Ո՞ր թիվն է 24-ի ամենամեծ բաժանարարը։24

9. Թվարկիր 10-ի բոլոր  բաժանարարները ։ Ո՞րն է 10-ի:10,5,2,

ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։10

10. Թվարկիր 40-ի բոլոր  բաժանարարները ։ Ո՞րն է 40-ի:40,36,32,24,28

ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։ 40

Ամսագրեր
Մի անգամ գնացքով գնում էի մի սինյորի հետ, որը նստեց Տերոնտոլում: Նա իր հետ ուներ վեց ամսագիր: Եվ նա սկսեց կարդալ դրանք: Նախ՝ կարդաց առաջին ամսագրի առաջին էջը, հետո՝ երկրորդ ամսագրի առաջին էջը, հետո՝ երրորդ ամսագրի առաջին էջը և այդպես շարունակ մինչև վեցերորդը:  Այնուհետև նա սկսեց կարդալ առաջին ամսագրի երկրորդ էջը, հետո երկրորդ ամսագրի երկրորդ էջը, հետո երրորդի երկրորդ էջը և այդպես շարունակ… Հետո կարդաց առաջին ամսագրի երրորդ էջը, անցավ երկրորդ ամսագրի երրորդ էջին…Նա կարդում էր ուշադիր, խորազնին և նույնիսկ դուրս էր գրում որոշ բաներ:
Հանկարծ մի սարսափելի միտք ծագեց գլխումս. «Եթե այդ ամսագրերի էջերի քանակը նույնն է, դա լավ է: Բայց ի՞նչ կլինի, եթե մի ամսագրում լինի 16 էջ, մյուսում՝ 24, իսկ երրորդում՝ ընդամենը 8: Ի՞նչ կանի այս անբախտ սինյորը այդ դեպքում»:
Բարեբախտաբար, նա իջավ Օրտում, և ես ներկա չեղա այդ ողբերգությանը:

Թարգմանեց Ավետիսյան Իրինան
Նոր դպրոց, 5-3 դասարան

1. Ի՞նչ կմտածեիր, եթե գնացքում դու լինեիր:
   
   Եթե ես լինեի  գնացքում կզարմանայի և կհարցնեի թէ ինթու է այդպես կարդում։

2. Երբև է մտածե՞լ ես այնպիսի բաների մասին, որոնց մասին քո կարծիքով ուղղակի խենթություն էմտածել, գրիր քո տարօրինակ մտքերից:

   իմ տարօրինակ մտքերից է՝ ես ով եմ, մարդ եմ թե կենդանի։ 

1. Գրիր այն թիվը, որ հավասար է 9 հազարյակ 7 հարյուրյակ և 6 միավոր կարգային գումարելիների գումարին:

1) 9760

2) 9076

3) 9670

 

4) 9706

5) 97760:

2. Որքանո՞վ կփոքրանա 73976 թիվը, եթե նրա գրության հարյուրավորը փոխարինենք 0-ով:

1) 9-ով 2) 90-ով 3) 999-ով 4) 99-ով 5) 900-ով:

3. Գումարիելիներից մեկը մեծացրել են 8-ով, իսկ մյուսը փոքրացրել են 3-ով: Արդյունքում գումարը

1) կմեծանա 11-ով 2) կփոքրանա 11-ով 3) կմեծանա 5-ով 4) կփոքրանա 5-ով 5) կմնա նույնը:

4. Կենդանաբանական այգու տոմսը մեծահասակի համար արժի 4 եվրո, երեխայի տոմսը 1 եվրոյով ավելի էժան է: Քանի՞ եվրո պետք է վճարի հայրը իր երկու երեխաների հետ կենդանաբանական այգի մտնելու համար:

1) 5

2) 6

3) 12

4) 7

4) 10:

5. Ընտրիր այն թվանշանը, որը 5075< 50*5 գրության մեջ «*» -ի փոխարեն տեղադրելով անհավասարությունը ճիշտ լինի:

1) 8 2) 0 3) 5 4) 4 5) 6

6. Ընտրիր այն շարքը, որտեղ թվերը դասավորված են աճման կարգով:

1) 4626, 5319, 78427, 62436

2) 78427, 62436, 5319, 4626

3) 78427, 62436, 4626, 5319

4) 4626, 5319, 62436, 78427

5) 40346, 39999, 39998, 29999

7. 1/10 ժամը րոպեներով արտահայտած կլինի

1) 12

2) 6

3) 20

4) 30

5) 4:

8. 5տ 3ց 50 կգ-ը կիլոգրամներով արտահայտած կլինի

1) 3550 2) 5530 3) 5035 4) 5553 5) 5350:

9. Քանի՞ երկնիշ թիվ կա, որի տասնավորը փոքր է միավորից:

1) 26 2) 18 3) 9 4) 30 5) 36:

10. Գծագրում ներկված է պատկերի

1) 5/9 մաը 2) 4/9 մասը 3) 4/5մասը

 

4) 6/9 մասը

4/12 մասը:

 

11. 904 և 14 թվերի տարբերությունը փոքրացրու 10 անգամ:

89

12. Թվային հաջորդականությունը կազմված է հետևյալ կանոնով. առաջին անդամը 1 է, երկրորդ անդամից սկսած յուրաքանչյուր անդամը հավասար է իր նախորդի կրկնապատիկին գումարած 1: Գրեք այդ հաջորդականության չորրորդ անդամը:15

13. 39-ի և 6-ի արտադրալից հանիր 105-ի և 3-ի քանորդը:

199

14. AC հատվածի երկարությունը 6սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտիր AB

հատվածի երկարությունը

միլիմետրերով:

15. Հաշվիր 3900+( 2100:3-12×50) արտահայտության արժեքը:4000

16. Ուղղանկյան մի կողմը 6սմ է, իսկ մյուս կողմը այդ կողմի կրկնակին է: Գտիր այն քառակուսու կողմը, որի պարագիծը հավասար է այդ ուղղանկյան պարագծին:6×6+12×12=180  180:4=45

17. Պաղպաղակն արժի 300 դրամ: Արան այդպիսի 8 պաղապաղակ գնեց և վճարեց 5000 դրամ: Վաճառողը որքա՞ն պետք է վերադարձնի: 300×8=2400

5000-2400=2600

Հայաստանի նշանակալի գետերն են.

• Ախուրյան – 186 կմ, սկիզբ է առնում Արփի լճից։
• Մեծամոր – կարճ (40 կմ), բայց հանրապետությունում ամենաջրառատ գետն է։
• Քասախ – Մեծամորի ձախակողմյան խոշոր վտակն է, սկիզբ է առնում Արագած և Փամբակ լեռների լանջերից։
• Հրազդան – 141 կմ, սկիզբ է առնում Սևանա լճից։
• Արփա – հոսում է նեղ կիրճով, տեղ-տեղ ընդմիջվում է գոգավորություններով և հատելով ՀՀ պետական սահմանը՝ Արաքսի մեջ է թափվում Նախիջևանի Հանրապետության տարածքում։
• Որոտան – Զանգեզուրի ամենամեծ գետն է (178 կմ), հովտի խորությունը տեղ-տեղ հասնում է մի քանի հարյուր մետրի։
• Դեբեդ – 178 կմ, որը կազմավորվում է Փամբակ և Ձորագետ գետերի միախառնումից։

Հայտնի են նաև Ողջին, Մեղրիգետը, Աղստևը, Գետիկը և Ոսկեպարը։

Այս ցանկում ներկայացված են Հայաստանի հիմնական գետերը

Անվանում	Թափվելու տեղ	Գետի ընդհանուր երկարությունը (կմ)	Երկարությունը Հայաստանի տարածքում (կմ)
Փամբակ	Դեբեդ	86	86
Ձորագետ	Դեբեդ	57	57
Դեբեդ	Խրամ	178	152
Աղստև	Կուր	133	99
Գետիկ	Աղստև	48	48
Արաքս	Կուր	1072	158
Ախուրյան	Արաքս	186	186
Մանթաշ	Ախուրյան	32	32
Մեծամոր (Սևջուր)	Արաքս	40	40
Քասախ	Մեծամոր (Սևջուր)	89	89
Գեղարոտ	Քասախ	25	25
Ամբերդ	Քասախ	36	36
Հրազդան	Արաքս	141	141
Մարմարիկ	Հրազդան	37-42	37-42
Մեղրաձոր	Մարմարիկ	14,7	14,7
Դալար	Հրազդան	13	13
Արայի	Հրազդան	16	16
Գետառ	Հրազդան	24	24
Ազատ	Արաքս	56	56
Վեդի	Արաքս	58	58
Շաղափ	Վեդի	19	19
Արածո	Արաքս	40	25
Արփա	Արաքս	126	90
Դարբ	Արփա	22	22
Հերհեր	Արփա	28	28
Մանիշկա	Արփա	16	16
Ելփին	Արփա	23	23
Եղեգիս	Արփա	47	47
Սելիմագետ	Եղեգիս	22	22
Մեղրի	Արաքս	32	32
Ծավ	Արաքս	42	27
Ողջի	Արաքս	88	56
Գեղի	Ողջի	30	30
Որոտան	Արաքս	179	119
Մասրիկ	Սևանա լիճ	43	43
Ձկնագետ	Սևանա լիճ	22	22
Վարդենիս	Սևանա լիճ	28	28
Ծակքար	Սևանա լիճ	28	28
Արգիճի	Սևանա լիճ	51	51
Գավառագետ	Սևանա լիճ	24	24

 

Արմատը բառի հիմնական իմաստն արտահատող մասն է, հիմքը: Արմատը արտահայտում է բառի հիմնական իմաստը և չի բաժանվում բաղադրիչների:

Օրինակ՝ թագ արմատից ունենք թագավոր, անթագ, թագուհի բառերը:

Բառի վերջից կամ  սկզբից ավելացող մասնիկները, որոնք փոխում են բառի իմաստը և կազմում նոր բառեր, կոչվում են ածանցներ:

Օրինակ՝ տուն-անտուն, գիր—գրություն, խմոր—խմորեղեն:

Այս բառերի ան, ություն, եղեն մասնիկները ածանցներ են:

Առաջադրանքներ՝

1.Տրված բառերը կազմող մասերն առանձնացրո՛ւ: Արմատներն ընդգծիր:

Օրինակ՝ մայրություն – մայր + ություն

ան-ամոթ, ամպ-ոտ, քար-ոտ, օդ-ային, դ-գոհ, հեռա-վոր, բարութ-յուն, գր-ավոր, ան-որոշ,  տ-հաճ:

2. Գտիր հետևյալ բառերի ընդհանուր արմատները:

ամառանոց, ամառային-ամառ,
ջերմություն, ջերմանավ-ջերմ,
նավահանգիստ, նավավար-նավ ,
վարիչ, վարել, ղեկավար-վարել,
հազարավոր, հազարամյակ-հազար,

3. Կազմիր նոր բառեր հետևյալ արմատներով՝

քար, հող, դաս, տուն, երկար, հերոս, սխալ

քարքարոտ,

հողամաս,

դասընկերուհի,

անտուն ,

երկարամազ,

հերոսամարտ,

անսխալ,

4.Կազմիր բառեր հետևյալ ածանցներով՝

ավոր, ուրդ, որդ, ական, արան,  անք, ավուն

թագավոր,

բուրդ,

ճամփորդ,

տպարան,

խնդրանք,

կանաչավուն ,

5.Գրիր մեկ բառով՝

մարդ, որը լողում է-լողորդ,
մարդ, որը հեծանիվ է քշում-հեծանվորդ,
մարդ, որը մեքենա է վարում-վարորդ,
մարդ, որը ճամփա է գնում-ճամփորդ,
մարդ, որն առաջնորդում է-առաջնորդ
մարդ, որը որս է անում-որսորդ
մարդ, որն անցնում է ինչ-որ տեղով-անցորդ
մարդ, որը գնումներ է կատարում-գնորդ

Ո՞ր ածանցը ավելացավ բոլոր բառերը կազմելիս: Որդ

а. Составьте словосочетания с прилагательным новый.

Дом, школа, озеро, уроки, текст, книги, здание, группа, класс, компьютер

б. Составьте словос1очетания с прилагательным большой.

.бальшое окно,большой завод,большы комнаты, балшая озёра,большой словарь

Задание 2. Допиши  окончания и впиши вопросительное слово.

например. Вот красивАЯ кукла. — Какая это кукла?

Вот большая площадь — …какая….. это площадь?

Это красивый…. музей —  …какой…. это музей?

Я смотрел плохой… фильм —  …какой… это фильм?

Здесь живут умные….. студенты. — …какие…. это студенты?

Вот моё любимое….. озеро. — …какое. это озеро?

Марина ест вкусний….. хлеб. — …какой… это хлеб.

Задание 3. Допишите окончания.

Твой синий…. шарф лежит на стуле.

Ваша зимний обувь стоит в углу.

Мой старший…. брат женат, а старший….. сестра не замужем.

Это последний…. страница учебника.

Вот вчерашний…. газета, а сегодняшний….газеты там.

Марта купила красивое….. осенний… пальто,  та я купил теплое… синий… шарф.

Сегодня хороший….. летний…. день.

На углу открылся новое…. книжний…. магазин.